Sommige dingen zijn zonde om verloren te laten gaan. Dat kan iets zijn met een enorme historische waarde, maar ook een culturele waarde of een schitterende natuur kan uniek en onvervangbaar zijn. Zelfs bepaalde tradities, gebruiken of historische muziekstijlen kunnen een belangrijke waarde voor de mensheid hebben. In 1972 heeft UNESCO het Werelderfgoedverdrag opgesteld waarbij erfgoed wat op de UNESCO Werelderfgoedlijst staat ook deze titel mag dragen.
Materieel en immaterieel op de Unesco werelderfgoedlijst
Als de titel eenmaal is toegekend geeft dit aan dat het van groot belang is om dit werelderfgoed te behouden. Nationale overheden moet zich ook voor dit Werelderfgoed inspannen om het te behouden. UNESCO maakt hierbij een onderscheid tussen materieel en immaterieel erfgoed. Tradities of gebruiken vallen bijvoorbeeld onder immaterieel erfgoed. In Nederland valt onder andere Koningsdag of het bloemencorso in Zundert hier bijvoorbeeld onder.
Objecten in Nederland op de werelderfgoedlijst
Er zijn ook objecten in Nederland op de werelderfgoedlijst, deze vallen onder de materiële UNESCO werelderfgoedlijst. De lijst van werelderfgoederen in Nederland en in andere landen wordt jaarlijks samengesteld door een speciaal Werelderfgoed comité. Hierin zitten ieder jaar 21 vertegenwoordigers uit verschillende landen.
Op dit moment staan de volgende objecten in Nederland op de werelderfgoedlijst:
1. Droogmakerij de Beemster in de Beemster Polder
De Droogmakerij de Beemster in de Beemster Polder. Deze polder dateert uit het begin van de 17e eeuw. De Beemster laat goed zien hoe we in Nederland grote delen van het land hebben drooggelegd zonder het geordende landschap wat is ingericht volgens de klassieke Renaissance planning verloren te laten gaan.
2. Willemstad op Curaçao
Het historische deel van de binnenstad en haven van Willemstad op Curaçao. Deze in 1634 gevestigde handelsnederzetting aan de natuurlijke haven van Curaçao geeft mooi de verschillende stijlen weer.
Het Woudagemaal
Het Ir. D.F. Woudagemaal in het Friese Lemmer werd in 1920 geopend. Het is het grootste stoompompstation wat ooit is gebouwd en wat ook nog steeds in bedrijf is.
De Kinderdijk
De 19 windmolens van Kinderdijk-Elshout vormen een indrukwekkend netwerk en een bijdrage van de Nederlanders om het water onder controle te houden. Ze zijn niet meer in functie maar ze werken allemaal nog. Ze zijn de back-up voor als de moderne installaties uitvallen.
Het Rietveld Schröderhuis
Ook het Rietveld Schröderhuis in Utrecht staat op de Unesco werelderfgoedlijst. Gebouwd in 1924 in opdracht van mevrouw Schröder en ontworpen door de architect Gerrit Thomas Rietveld. Het is tegenwoordig een museum.
Schokland en omgeving
Het schiereiland Schokland is niet echt een object maar staat wel op de lijst van werelderfgoederen in Nederland. Het schiereiland werd in de 15e eeuw een eiland wat door overstromingen uiteindelijk in 1859 definitief werd geëvacueerd. Het staat symbool voor de eeuwige strijd tegen het water en hier heeft men menselijke sporen gevonden die teruggaan naar de prehistorie.
De verdedigingslinie van Amsterdam
De Stelling van Amsterdam is de verdedigingslinie van Amsterdam die tussen 1883 en 1920 is gebouwd. Ook hier werd rekening met het water gehouden en dit water werd ook gebruikt voor defensiedoeleinden. De 45 bewapende forten met een ingewikkeld systeem van sluizen en kanalen werd als verdediging achterhaald in de Tweede Wereldoorlog.
De Van Nelle fabriek
De Rotterdamse Van Nelle fabriek werd gebouwd in de jaren 20 van de twintigste eeuw. Deze fabriek werd als een icoon gezien voor de industriële architectuur uit de twintigste eeuw. Veel glas en staal en het gordijnmuurprincipe zorgde voor een ‘ideaal’ gebouw. Veel daglicht en een open uitstraling. De fabriek staat ook symbool voor de lange handels- en industriegeschiedenis met tropische landen en de import naar Europa.
De grachtengordel
De Amsterdamse grachtengordel is gebouwd aan het eind van de 16e en het begin van de 17e eeuw. Het moerasland moest worden drooggelegd om de stad uit te breiden. Het was voor die tijd een zeer innovatief project en werd in de hele wereld als referentie gebruikt. De monumentale panden en monumenten zijn rijkelijk vertegenwoordigd langs de grachtengordel.
Nieuwe voordrachten voor de UNESCO werelderfgoedlijst
Een keer in de zoveel tijd kan er nieuw erfgoed aangemeld worden voor de Unesco werelderfgoedlijst. Op dit moment zijn de volgende voorstellen in behandeling om eventueel op de prestigieuze lijst van objecten in Nederland op de werelderfgoedlijst geplaatst te worden:
- Het Eise Eisinga Planetarium
- De Nieuwe Hollandse Waterlinie
- Het Sanatorium Zonnestraal
- De Koloniën van Weldadigheid
- De Neder-Germaanse limes